အင္းေလးေဒသ စိုက္ပ်ဳဳိးေရးထြက္ကုန္မ်ားႏွင့္ ႐ုိးရာအစားအစာမ်ား
အင္းေလးေဒသရွိ လယ္ေျမမ်ားသည္ တစ္သီးစားသာ စိုက္၍ရသည္။ ကုန္းအတြင္းပိုင္းက်သည့္ လယ္ေျမမ်ားသာ ႏွစ္သီးသုံးသီးစိုက္ႏိုင္ၾကသည္။ စပါးကိုု တစ္သီးသာစိုက္၍ အျခားသီးႏွံမ်ားစိုက္ေလ့ရွိၾကသည္။ ပဲပုပ္၊ ေနၾကာ ၊ ေျပာင္း စသည္မ်ား စိုက္ပ်ဳိးၾကသလို ႀကံ ၊ လိေမၼာ္ပင္မ်ားတိုးခ်ဲ႕စိုက္လာၾကပါသည္။ ၾကက္သြန္ျဖဴ စိုက္သူမ်ားလည္း ရွိသည္။
အင္းေလးေရေပၚၿခံတြင္မူ အာလူး ၊ ျငဳတ္၊ ၾကက္သြန္နီ(ဗမာၾကက္သြန္နီလို တစ္လုံးဥမဟုတ္ဘဲ အမႊာလိုက္ဥေသာ ၾကက္သြန္နီ) မ်ားစိုက္ၾကသည္။ ဟင္းခ်က္ရာတြင္ ေဒသထြက္ၾကက္သြန္နီကိုသာ အသုံးမ်ားၾကသည္။ ဗမာၾကက္သြန္နီကို အသုပ္မ်ားတြင္သာ ထည့္သုံးတတ္ၾကသည္။ ဟင္းခ်က္ရာတြင္ ၾကက္သြန္နီထက္ ၾကက္သြန္ျဖဴကိုသာ အဓိက ထား၍ ခ်က္တတ္ၾကသည္။
ခ်င္း(ဂ်င္း)တက္ကိုလည္း ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းမွထြက္ေသာ ခ်င္းကိုသာ သုံးသည္။ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းမွ ထြက္သည့္ခ်င္းကို ခ်င္းေသးဟုေခၚ၍ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ၊ အေရွ႕ပိုင္းမွထြက္ေသာခ်င္းကို ခ်င္းလတ္ဟု ေခၚကာ ဗမာျပည္မွ ထြက္ေသာခ်င္းကို ခ်င္းႀကီးဟု ေခၚေ၀ၚၾကသည္။ ခ်င္းႀကီးကို ခ်င္းသုပ္လုပ္ၾကရာတြင္ အမ်ားဆုံးသုံးတတ္ၾကသည္။ ခ်င္းႀကီး ၊ ခ်င္းလတ္ ၊ ခ်င္းေသး ဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚကို အင္းသားမ်ားသာ သုံးစြဲၾကသည္။
အင္းသားအစားအစာတစ္မ်ဳိးျဖစ္ေသာ အင္းသားအေခၚ ဟင္းထုပ္ ၊ ဗမာ ၊ရွမ္း အေခၚ ၾကက္သြန္ေပါင္း (မိုးကုတ္ဘက္တြင္ လုပ္စားတတ္ေသာ မုန္ညင္းေပါင္းပုံစံမ်ဳိး ) ကို ၾကက္သြန္မိတ္ျဖင့္ျပဳလုပ္ရသည္။ ဟင္းထုပ္ကို ၾကက္သြန္မိတ္၊ ဆန္မႈန္႕၊ ခ်င္း ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ ၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး ၊ ဆားတို႕ေရာနယ္ကာ ေပါင္းရသည္။ ဟင္းထုပ္ျပဳလုပ္ရာတြင္ သုံးေသာ ခ်င္းသည္ အင္းေလးေဒသထြက္ခ်င္းမဟုတ္ပါက အနံ႕တစ္မ်ဳိးျဖစ္သြားတတ္ ပါသည္။ၾကက္သြန္မိတ္ျဖင့္ ၾကက္သြန္ေၾကာ္(ဗမာအေခၚ ငါးေပါင္းေၾကာ္) ေၾကာ္စားၾကသည္။ ဗမာမ်ား မုန္႕ဟင္းခါးခ်က္သလို အင္းသားမ်ားက မုန္႕တီဟင္းခ်က္စားၾကသည္။ (ကြၽန္မေတာ့ မုန္႕တီဟင္းကို မုန္႕ဟင္းခါးေလာက္ စားေကာင္းသည္မထင္ပါ။စကားခ်ပ္) အင္းသားတို႕ တို႕ဟူးသုပ္လုပ္စားရာတြင္ အခ်ဥ္အရသာအတြက္ ရွာလကာရည္ မသုံးပဲ တို႕ဟူးက်ဴိေသာပဲႏွစ္ကိုပင္ အခ်ဥ္ေဖာက္ကာ တို႕ဟူးသုပ္ထဲ ထည့္သုပ္သည္။ တို႕ဟူးသုပ္ကို တို႕ဟူးေၾကာ္တစ္၀က္ တို႕ဟူးစိမ္းတစ္၀က္ေရာသုပ္ကာစားတတ္ၾကသည္။ တို႕ဟူးသုပ္ထဲ ထည့္ေသာ ပဲခ်ဥ္ကို ေဒသထြက္ မုန္႕ေလေပြပုံစံမ်ဳိးႏွင့္ တို႕စားလွ်င္လည္း အေတာ္အရသာရွိပါသည္။ ၿပီးေတာ့ အင္းေလးတြင္ စားလို႕ရေသာ ေျမႀကီးခဲဆိုတာမ်ဳိးလည္း ေရာင္းသည္။ အျခားေျမႀကီးနဲ႕မတူ ။ (စားလို႕ရေသာ ေျမႀကီးခဲကို သတ္မွတ္ထားသည့္ ေနရာမွသာ ယူရသည္ဟု ၾကားဖူးပါသည္။ (စကားခ်ပ္) )
Labels: Knowledge
Posts
